Gorges en rivierbeddingen

3 mei 2013 Tinerhir (Tinghir)

Keurig om 09.00 uur vertrekken we richting de Gorge de Toudra. Rachid is onze chauffeur. Via wat dorpen komen we bij de ingang van de kloof. Hier worden we afgezet, om lopend door dit smalle stuk te gaan.
Het is er koud, de zon komt de kloof niet in. Geen rekening mee gehouden. In de auto heb ik wel een omslagdoek, maar dat helpt nu niet.
Omdat het nog vroeg is zijn de souvenirstalletjes nog grotendeels dicht. De wanden zijn echt heel hoog.

Dan rijden we verder naar Aït Hani, langs dorpjes en oases. In de dorpen zien we steeds vaker dat de kasbah goeddeels verlaten en aan het vervallen is.
Mensen bouwen liever stenen huizen, daar hebben ze meer vertrouwen in en bovendien is er ruimte voor een WC, douche en aparte slaapkamers. Daarom lijken de dorpen en steden zo nieuw. De grote huizen zijn nog grijs of gepleisterd in terrakleuren. Vaak zijn ze niet af.
Voor het oog is het jammer, maar begrijpelijk is het wel. Volgens Rachid zijn het vaak ook mensen die in het buitenland hebben gewerkt, die dit soort huizen kunnen bouwen.
Nu zijn het voornamelijk de hotels, die bouwen in de oude stijl.

Bij Aït-Hani begint de oversteek naar Msemrir en dat gaat via ruige weggetjes, rivierbeddingen en tracks. Rachid ziet bewolking opkomen en zegt dat hij hier niet door regen verrast wil worden; dan kun je geen kant heen. Er is geen bereik, dus om hulp vragen gaat ook niet.
Het is een schitterende tocht. De formaties en kleuren van de bergen zijn steeds weer anders en heel bijzonder. We komen over een pas van 2693 meter.

In dit gedeelte zijn veel nomaden die hun tenten soms onder overhangende rotsen opzetten. Zodra ze een auto zien aankomen, komen de kinderen aangerend om te bedelen of fossielen te verkopen.
Een zwaar leven hier. Ergens staat een ezel; op de grond ernaast ligt een oude (?) man, hij gebaart om eten, maar Rachid rijdt door.

We zijn met twee 4x4's, een Nederlands en een Engels echtpaar delen de andere. We stoppen op een mooie plaats, waar de chauffeurs voor ons een lucht klaarmaken. Salade, eieren, sardines, smeerkaas, brood, fruit. Heerlijk. Alsof hij het weet, komt de oude man met zijn ezel eraan als we klaar zijn en natuurlijk zijn de resten voor hem.
De manier waarop hij zich van de ezel moet laten afglijden, beloofd weinig goeds voor het weer opstappen, maar kennelijk kan hij dat toch.

Bij Mserir komen we op de weg naar de Gorge de Dadès. Hier weer andere bergen. De rivier die in de diepte stroomt, met de groene velden en dadelpalmen, prachtig.
De Dadèskloof kun je bekijken vanaf het terras van het hotel boven op de berg. Het is maar een smalle kloof zo uit de hoogte. De haarspeldbochten naar beneden geven een goed beeld van de hoogte.

Overal waar je rijdt zie je hoe oud dit landschap is en hoever het al verweerd is. Ik zeg tegen Rachid, dat dit over een miljoen jaar allemaal verdwenen zal zijn, maar dat ziet hij anders.
Af en toe valt er een steen, maar verder blijft het zo als het is.

Bij Boulmane komen we weer op de hoofdweg naar Tinghir. Het landschap is zoals we dat gisteren zagen. Leeg, bergen op de achtergrond, hier en daar een zilvermijn. Onderweg begint het te regenen. Omdat we van de andere kant binnenkomen, zien we nu pas hoe groot Tinghir is.
We zijn tegen 17:30 uur terug op camping, waar we na een kopje berberwhisky (muntthee met véél suiker)
de campers weer opzoeken. Het begint serieus te regenen en zelfs een beetje te onweren. Binnen eten en dan vroeg naar bed.